„Maciej Gdula” – książki

Dr hab. Maciej Gdula, socjolog z Uniwersytetu Warszawskiego zajmujący się klasami społecznymi, proponuje nowe ujęcie rządów PiS jako zjawiska wymykającego się szufladce „populizmu”. Na podstawie badań przeprowadzonych w ostatnim roku wyjaśnia tajemnicę sukcesu Prawa i Sprawiedliwości i wskazuje na anachroniczność stosowania dziś wobec PiS kategorii, za pomocą których krytykowano pierwszy okres rządów partii Jarosława Kaczyńskiego – 2005–2007. Wskazuje też kluczowe dla zmierzenia się z PiS-em tematy. Tłem dla tych rozważań są przemiany polskiego systemu klasowego i konstrukcji sfery publicznej. dr hab. Maciej Gdula (1977) – socjolog, badacz polskiego systemu klasowego, komentator i publicysta, wykłada na Instytucie Socjologii UW, współpracownik Instytutu Studiów Zaawansowanych. Wydał m.in. Trzy dyskursy miłosne (2009), Style życia i porządek klasowy (2012, razem z Przemysławem Sadurą) Oprogramowanie rzeczywistości społecznej (2015), Uspołecznienie i kompozycja (2016), Klasy w Polsce. Teorie, dyskusje, badania, konteksty (2017, razem z Michałem Sutowskim).

Dziś nie wystarczy powiedzieć, że wszystko wokół nas płynie, bezustannie podlega zmianie i nie daje się ująć w żadne stabilne kategorie. To najwyżej połowa prawdy. Kultura współczesna nie jest nieskończenie zmienna i wieloznaczna. Oferuje nam także rozmaite narzędzia do radzenia sobie z niemożliwością ustanowienia trwałych i stabilnych relacji społecznych. Trzy dyskursy miłosne to rekonstrukcja odmiennych sposobów radzenia sobie z doświadczaną powszechnie trudnością uporządkowania relacji intymnych.Odtworzenie na podstawie treści popularnych poradników dyskursu utopijnego, utylitarnego i tradycyjnego pozwala zauważyć, jak różnie może być rozwiązywany ten sam problem. Prześledzenie różnic uzmysławia nam przynajmniej część konsekwencji dokonywanych przez nas wyborów kulturowych i pozwala rozpoznać w osobach wybierających inaczej nie absolutnych obcych, ale ludzi zmagających się z podobnymi problemami.O specyfice każdego z dyskursów decyduje partykularny sposób rozwiązywania uniwersalnego problemu niestabilności relacji społecznych.Dyskurs utopijny przyjmuje, że aktorzy pozostają w relacji miłosnej dla niej samej, nawet wtedy gdy mają świadomość jej niekompletności i niemożności osiągnięcia stanu całkowitego wzajemnego dopasowania.Dyskurs utylitarny uzasadnia istnienie związku jego wydajnością w dostarczaniu partnerom przyjemności. Aktorzy wchodzą ze sobą w relację, ponieważ zwiększa to ich poziom satysfakcji. W tym ujęciu stworzenie udanej relacji wiąże się z redukcją innego i dopasowaniem go do własnych preferencji. Funkcjonowanie związku ma być oparte na ciągłym dążeniu do wyeliminowania niestabilności relacji miłosnej związanej z odmiennością partnera.Dyskurs tradycyjny opiera się na przyjęciu istnienia komplementarnej, stabilnej relacji między mężem i żoną. Wszelkie problemy, jakie dotykają małżeństwo, identyfikowane są jako efekt działania czynników zewnętrznych. Naturalny związek, będący wyrazem boskiego planu, rozbijany jest przez zdegenerowaną kulturę i niekorzystne konfiguracje historyczne. Przed mężem i żoną stoi heroiczne zadanie obrony relacji przed zagrożeniami zewnętrznymi poprzez pracę nad sobą i pielęgnowanie tradycyjnych wzorów relacji międzyludzkich