Autor „Ewa Pałasz-Rutkowska”

Na rok 2019 przypada 100. rocznica nawiązania oficjalnych stosunków między Polską a Japonią. To bowiem w marcu 1919 roku na konferencji pokojowej w Paryżu, która kończyła pierwszą wojnę światową, rząd Japonii uznał niepodległe państwo polskie. Tak ważne, okrągłe rocznice skłaniają do refleksji, przemyśleń i podsumowań, stają się też okazją do utrwalania pamięci o minionych wydarzeniach i osobach w nich uczestniczących. Dlatego właśnie w 2019 roku postanowiłam wznowić po raz kolejny książkę Historia stosunków polsko-japońskich 1904-1945, której współautorem jest Andrzej T. Romer. Po raz pierwszy ukazała się ona w 1996 roku (Wydawnictwo Bellona), a za zgodą współautora wydałam ją ponownie – w wersji poprawionej i znacznie poszerzonej – w roku 2009 (Wydawnictwo TRIO). Powodem tamtej decyzji był po pierwsze także rok jubileuszowy, w którym obchodziliśmy 90. rocznicę nawiązania oficjalnych kontaktów między Polską a Japonią. Drugim powodem stały się nowe dokumenty i informacje, do których dotarłam już po pierwszym wydaniu książki. Ponieważ historia stosunków polsko-japońskich była i jest nadal jednym z moich najważniejszych tematów badawczych, również przez następne lata poszukiwałam i docierałam do nowych materiałów i osób, które dzieliły się za mną wiedzą o czasie minionym. – Ewa Pałasz-Rutkowska Warszawa, jesień 2018 roku (fragment Przedmowy)

Książka prezentuje postać Cesarza Meiji (1852-1912), władcy Japonii, który doprowadził do jej przekształcenia z zacofanego państwa feudalnego w nowoczesną monarchię konstytucyjną i mocarstwo w Azji Wschodniej. Cesarz, reprezentant tego, co trwałe i niezmienne w kulturze Japonii, musiał poddać zmianom swój wizerunek, sposób oficjalnego zachowania i wygląd, przekształceniu uległ też zakres jego obowiązków tak, by stał się on adekwatny do nowych czasów. Jakie założenia i metody realizacji tych zmian przyjęli kreatorzy nowego wizerunku cesarza? Kto i dlaczego miał wpływ na postępowanie władcy? Jak sam cesarz odnosił się do narzucanych mu zmian? Jaki miał stosunek do modernizacji, a jaki do wielowiekowej tradycji? Czytelnik znajdzie w książce odpowiedzi na te wszystkie pytania.

Na rok 2019 przypada 100. rocznica nawiązania oficjalnych stosunków między Polską a Japonią. To w marcu 1919 roku na konferencji pokojowej w Paryżu, która kończyła pierwszą wojnę światową, rząd Japonii uznał niepodległe państwo polskie. Tak ważne rocznice skłaniają do refleksji, przemyśleń i podsumowań, staja się też okazją do utrwalenia pamięci o minionych wydarzeniach i osobach w nich uczestniczących. Dlatego w tym właśnie roku wznowiłam po raz trzeci, napisany wspólnie z Andrzejem T. Romerem, tom 1 Historii stosunków polsko-japońskich, obejmujących lata 1904-1945. Teraz oddaję do rąk Czytelników tom 2, w którym omawiam ciąg dalszy tych stosunków, próbując odpowiedzieć na wiele nurtujących mnie od lat pytań. Co było dalej, po roku 1945? Kiedy po II wojnie światowej i w jakich warunkach doszło do wznowienia naszych stosunków oficjalnych zerwanych przez Polskę w grudniu 1941? Jak duży wpływ miał na to bipolarny układ świata podzielonego przez „żelazną kurtynę” na Wschód i Zachód? Jak układały się stosunki dwustronne w latach 60., w 70., w 80.? Jaki wpływ miał na nie stan wojenny w Polsce? Jak znaczące zaszły w nich zmiany po 1989 roku? Co działo się potem? Jak obecnie wygląda nasza współpraca? – Ewa Pałasz-Rutkowska

Jak kształtowała się polityka Japonii wobec Polski w latach 1918–1941, czyli w japońskim okresie międzywojennym? Czy odległa zarówno pod względem geopolitycznym jak i kulturowym Rzeczpospolita była z jakiś względów atrakcyjna dla Wielkiego Cesarstwa Japonii? Czy zmiany w japońskiej polityce zagranicznej i jej pozycji międzynarodowej miały wpływ na stosunek Japonii do Polski? By odpowiedzieć na te i wiele innych pytań autorka przedstawia zewnętrzną i wewnętrzną sytuację Japonii w szerszym kontekście historycznym. Następnie – na podstawie publikowanych dotychczas dokumentów, głównie japońskich – analizuje politykę Ministerstwa Spraw Zagranicznych w Tokio względem polski oraz stosunek do naszego kraju władz wojskowych sił lądowych, które odgrywały szczególnie ważną rolę w życiu politycznym Japonii w omawianym okresie.