„Elena Ferrante” – książki

?Czasem zdarzają się jeszcze genialni pisarze. Nigdy nie zapomnę chwili, w której odkryłem Elenę Ferrante?. Jonathan Franzen ?Ferrante udało się to, co poza Umbertowi Eco nie udało się we Włoszech po wojnie żadnemu z wielkich pisarzy mężczyzn ? ani Primowi Leviemu, ani Italowi Calvinowi, ani włoskim noblistom poetom, Salvatoremu Quasimodo i Eugeniowi Montalemu, oraz dramaturgowi Dario Fo. Zyskała wielką popularność wśród światowej publiczności?. Juliusz Kurkiewicz, Gazeta Wyborcza Sześćdziesięcioletnia Elena Greco dowiaduje się, że Lila, jej przyjaciółka z czasów dzieciństwa, zniknęła bez śladu. Elena przypuszcza, że przyjaciółka wprowadziła w życie swoje odwieczne pragnienie zniknięcia ze świata, w którym żyła, usunąwszy przedtem wszelkie ślady swego istnienia. Chcąc znaleźć wytłumaczenie dla tego gestu, Elena postanawia opowiedzieć niezwykłą historię ich przyjaźni. I tu rozpoczyna się podróż w przeszłość, która przeniesie czytelnika w lata pięćdziesiąte ubiegłego wieku, na przedmieścia Neapolu. Niezwykła opowieść o przyjaźni i dążeniu do wyrwania się z rzeczywistości zdominowanej przez biedę, ciemnotę i przemoc.

Po co dorastamy? Kim się stajemy? Do kogo się upodabniamy? Najnowsza powieść lubianej na całym świecie autorki. Śliczna buzia dziewczynki o imieniu Giovanna uległa przemianie i zaczęła przypominać szpetną twarz złośliwej kobiety. Ale czy naprawdę? A jeśli tak, to w jakim lustrze trzeba się przejrzeć, żeby odnaleźć samą siebie i siebie ocalić? Poszukiwania nowego oblicza, które zastąpi szczęśliwą dziecięcą buzię, toczą się między dwoma spokrewnionymi biegunami Neapolu, które żywią wobec siebie strach i nienawiść: miastem ze wzgórz, które przybrało maskę wytworności, i tym z dołu, kryjącym się za trywialnością i krzykliwością. Giovanna balansuje między jednym i drugim, upada i się podnosi, zdezorientowana, bo tak na dole, jak i na górze nie znajduje ani odpowiedzi, ani ratunku.

„Spośród wielu sposobów, do których uciekają się pisarze, by opowiedzieć świat, preferuję posługiwanie się narracją precyzyjną, jasną i uczciwą, która opisuje fakty z życia codziennego w sposób fascynujący.” – Z wywiadu z autorką Sześćdziesięcioletnia Elena Greco dowiaduje się, że Lila, jej przyjaciółka z czasów dzieciństwa, zniknęła bez śladu. Elena przypuszcza, że przyjaciółka wprowadziła w życie swoje odwieczne pragnienie zniknięcia ze świata, w którym żyła, usunąwszy przedtem wszelkie ślady swego istnienia. Chcąc znaleźć wytłumaczenie dla tego gestu, Elena postanawia opowiedzieć niezwykłą historię ich przyjaźni. I tu rozpoczyna się podróż w przeszłość, która przeniesie czytelnika w lata pięćdziesiąte ubiegłego wieku, na przedmieścia Neapolu. „Ta wciągająca opowieść o dwóch przyjaciółkach Lili i Elenie, o Neapolu, o walkach rodzin, o politycznych rozgrywkach przełomu lat 60. i 70., o rewolucji seksualnej – jest przede wszystkim historią budzenia się kobiecej świadomości”. – Justyna Sobolewska, Polityka „Włoska kultura, opuszczona przez Felliniego i Antonioniego, zdominowana przez telewizyjną papkę ery Berlusconiego, po latach posuchy zyskała nową światową markę”. – Juliusz Kurkiewicz, Gazeta Wyborcza „Pisarka zdobywa się na brutalną szczerość i bardzo często porusza tematy tabu, a także dokonuje bezlitosnej analizy swoich bohaterek – z uporem tropi źródła ich lęków i wypunktowuje słabości. Ich losy, problemy i emocje przedstawia w tak wyrazisty i autentyczny sposób, że trudno nie ulec sugestii recenzentów, ale i samej Ferrante, że w książkach opisuje ona własną historię”. – Michał Kukawski, Twój Styl

Elena i Lila, przyjaciółki znane czytelnikom z Genialnej przyjaciółki i Historii nowego nazwiska, to młode kobiety. Bardzo szybko musiały dorosnąć. Lila wyszła za mąż w wieku szesnastu lat, ma małego synka, porzuciła męża i dostatnie życie, pracuje w fabryce w bardzo ciężkich warunkach. Elena opuściła Neapol, ukończyła studia w Pizie i wydała dobrze sprzedającą się książkę, która otworzyła jej drzwi do świata ludzi zamożnych i wykształconych. Obie przez lata usiłowały pokonać bariery biedy, ignorancji i zależności, w jakich chciał je zamknąć los. Teraz ich życie biegnie w zawrotnym tempie przez lata siedemdziesiąte, przeplatając ze sobą chwile nadziei i niepewności, napięcia i rywalizacji. Nadal łączy je silna choć burzliwa przyjaźń, która to przygasa, to wybucha, prowadząc do nieoczekiwanych spotkań i zwrotów akcji.

?Czytanie Ferrante to niesamowite doświadczenie. W jej pisaniu tkwi ogromna i niepokojąca szczerość?. Boston Globe ?Opisana historia oszałamia rozmachem, wielością postaci i wątków? Zawiła historia przyjaźni splata się z historią miasta i jest w gruncie rzeczy fascynującą opowieścią o próbach ucieczki od biedy, przemocy i poniżenia?. Miasto Kobiet Lila i Elena mają po szesnaście lat i obie czują, że znalazły się w ślepym zaułku. Lila dopiero wyszła za mąż, ale przyjęcie nazwiska męża wiąże się dla niej z utratą własnej tożsamości. Elena to wzorowa uczennica, ale właśnie podczas ślubu przyjaciółki odkrywa, że nie czuje się dobrze ani w dzielnicy, ani poza nią. Podczas burzliwej młodości dziewczęta czasami gubią się i ponownie odnajdują. A wszystko w scenerii Neapolu, Włoch, które powoli nabierają alarmujących i dobrze znanych cech.

Obsesyjna miłość ‒ pierwsza książka Eleny Ferrante ‒ to jedna z najważniejszych i najbardziej oryginalnych współczesnych włoskich powieści, która ujawniła talent autorki. Zrealizowany na podstawie książki film w reżyserii Maria Martonego odniósł wielki sukces. Historia opowiada o relacjach Amalii i Delii, matki i córki, którym autorka przygląda się bezlitosnym choć pełnym pasji wzrokiem. Moja matka utonęła w moje urodziny, nocą 23 maja, w morzu przy miejscowości zwanej Spaccavento… Tak zaczyna się powieść. Co spotkało Amalię? Kto był z nią tamtej nocy, gdy zginęła? Czy Amalia naprawdę była tak tajemniczą i niezaspokojoną kobietą, jak wyobrażała sobie jej córka? Delia próbuje to odkryć a jej śledztwo rozgrywa się w mrocznej scenerii Neapolu, w którym historia codziennych rodzinnych dramatów przemienia się w zapierający dech w piersiach thriller. „Najwybitniejsza włoska powieściopisarka od czasów Elsy Morante” – „Sette/Corriere della Sera”.

„Córka to powieść o sytuacji kobiet: konfliktach, które mogą się pojawić w małżeństwie, ginącej miłości i pasji, trudnych relacjach z dziećmi, które jednocześnie utrudniają i pomagają swobodnie wyrażać uczucia” – La Stampa. Leda to rozwiedziona nauczycielka literatury angielskiej. Gdy jej córki wyjeżdżają do Kanady, by zamieszkać z ojcem, może się wydawać, że czeka ją okres pełen bólu i melancholii. Tymczasem kobieta z zażenowaniem stwierdza, że czuje się wolna, a jej życie staje się lżejsze. Leda postanawia wyjechać na wakacje nad morze, na południe kraju. Kilka pierwszych dni upływa jej spokojnie, do czasu aż kobieta spotyka pewną obcesową rodzinę, w obecności której czuje niepokój, a czasem nawet strach. Jedno z pozoru niewinne zdarzenie sprawia, że do Ledy powracają wspomnienia wyborów, których dokonała jako matka, a które poważnie wpłynęły na losy jej rodziny. Z czasem ta spokojna opowieść o odkrywającej siebie na nowo kobiecie staje się historią konfrontacji z przeszłością i trudnym macierzyństwem…

„Spośród wielu sposobów, do których uciekają się pisarze, by opowiedzieć świat, preferuję posługiwanie się narracją precyzyjną, jasną i uczciwą, która opisuje fakty z życia codziennego w sposób fascynujący” – z wywiadu z autorką. „Ferrante udało się to, co poza Umberto Eco nie udało się we Włoszech po wojnie żadnemu z wielkich pisarzy mężczyzn – ani Primowi Leviemu, ani Italowi Calvinowi, ani włoskim noblistom poetom, Salvatoremu Quasimodo i Eugeniowi Montalemu, oraz dramaturgowi Dario Fo. Zyskała wielką popularność wśród światowej publiczności” – Juliusz Kurkiewicz, „Gazeta Wyborcza”. Sześćdziesięcioletnia Elena Greco dowiaduje się, że Lila, jej przyjaciółka z czasów dzieciństwa, zniknęła bez śladu. Elena przypuszcza, że przyjaciółka wprowadziła w życie swoje odwieczne pragnienie zniknięcia ze świata, w którym żyła, usunąwszy przedtem wszelkie ślady swego istnienia. Chcąc znaleźć wytłumaczenie dla tego gestu, Elena postanawia opowiedzieć niezwykłą historię ich przyjaźni. I tu rozpoczyna się podróż w przeszłość, która przeniesie czytelnika w lata pięćdziesiąte ubiegłego wieku, na przedmieścia Neapolu. Niezwykła opowieść o przyjaźni i dążeniu do wyrwania się z rzeczywistości zdominowanej przez biedę, ciemnotę i przemoc.

Na Przygodne rozważania składa się pięćdziesiąt jeden esejów poświęconych osobistemu doświadczeniu autorki, poetyce, różnym przemyśleniom i autobiograficznym wspomnieniom. Tytuły tych krótkich tekstów tworzą mapę pozostającą w ciągłym ruchu, określaną przez oko czytelnika. A każdy z nich, przekraczając różne progi i granice, wywracając priorytety, otwiera połączenia między odległymi kontekstami, zmienia drogę, żeby tym lepiej pokazać jej trasę. I oto opowieść o bezsenności prowadzi do potrzeby pisania, trzykropek do tchórzostwa, fascynacja takim czy innym aktorem do samowystarczalności dzieła sztuki, trauma związana z przeprowadzką do emancypacji kobiet a rośliny do rozwarstwienia. Dzięki temu słowo pisane staje się dość paradoksalnym narzędziem – jest ono stanowcze właśnie wtedy, gdy zdaje się, że zaprzecza tematowi albo od niego odbiega. Po to, aby podważyć stereotypy, aby spod patyny prawdopodobieństwa wydobyć prawdę, na scenie pojawia się taki punkt widzeniu, który jest zarazem bliski i daleki naszemu codziennemu życiu. Odkrywanie, zgłębianie tematów skłania do przemyśleń nad światem kobiet, który przypomina wspaniałe graffiti, ciągle częściowo pogrzebane pod grubą warstwą neopatriarchalnych pojęć, pod retoryką emancypacji czy tego, co wypada. I właśnie stąd wziął się impuls do pisania Przygodnych rozważań.

?O jej książkach z zachwytem piszą prestiżowe tytuły, a powieści ze znanego także i u nas epickiego cyklu o Neapolu stały się bestsellerami?. Wprost ?Włoska kultura, opuszczona przez Felliniego i Antonioniego, zdominowana przez telewizyjną papkę ery Berlusconiego, po latach posuchy zyskała nową światową markę?. Juliusz Kurkiewicz, Gazeta Wyborcza ?Pisarka zdobywa się na brutalną szczerość i bardzo często porusza tematy tabu, a także dokonuje bezlitosnej analizy swoich bohaterek ? z uporem tropi źródła ich lęków i wypunktowuje słabości. Ich losy, problemy i emocje przedstawia w tak wyrazisty i autentyczny sposób, że trudno nie ulec sugestii recenzentów, ale i samej Ferrante, że w książkach opisuje ona własną historię?. Michał Kukawski, Twój Styl Ostatni tom bestsellerowej serii, którą otwiera Genialna przyjaciółka. W skład tetralogii wchodzą również Historia nowego nazwiska oraz Historia ucieczki. Wszystkie powieści odniosły międzynarodowy sukces i zostały docenione także w środowisku pisarskim.