„Dorota Gierszewski” – książki

Nasilona w ostatnich latach w Europie migracja stawia mieszkańców naszego kontynentu przed licznymi problemami. Wymaga od nas nie tylko gotowości udzielenia migrantom doraźnej pomocy, ale również rozwiązania kwestii ich trwałej obecności w świecie, który nie był na nią przygotowany. Problemy poruszone w artykułach zebranych w niniejszej publikacji skupiają się wokół pytań, jaką rolę odegrać może edukacja obywatelska dorosłych w procesach integracji przybyszy z przyjmującymi ich społecznościami i jak wobec tego powinna się ona zmienić, by sprostać postawionym przed nią zadaniom. Odpowiedzi na te pytania szukają autorzy pochodzący z trzech różnych krajów: Niemiec, Polski i Ukrainy. W każdym z tych państw procesy migracji przybrały odmienne formy, pojawiły się tez inne reakcje na ten problem. Celem publikacji nie jest jednak diagnoza sytuacji w każdym kraju z osobna, ale skonfrontowanie ze sobą różnych punktów widzenia na problemy, które mimo specyficznych dla każdego państwa przejawów są pod wieloma względami do siebie podobne. Wspólnym rysem tych wypowiedzi jest przekonanie, że udana integracja nie może być utożsamiana z procesem polegającym tylko na dostosowywaniu się migrantów do zastanych, niepodlegających negocjacjom warunków. Przeciwnie, jej powodzenie zależy od gotowości miejscowych społeczności do zmian – od ich otwartości na to, co nowe i nieprzewidywalne. Taka otwartość wpisana jest w myślenie demokratyczne, dlatego o prezentowanej książce można powiedzieć, że traktuje o tym, jak przekazywać demokratyczne wartości, nie ograniczając wolności ludzi, dla których mogą one być czymś zupełnie nowym.

Książka wyrasta z refleksji nad zaangażowaniem obywatelskim w odniesieniu do życia publicznego w kontekście doświadczeń polskich i niemieckich. Zaangażowanie to przejawia się w aktywności mieszkańców w różnych obszarach przestrzeni lokalnej. Partycypacja stwarza możliwość uczenia się obywatelskości, szczególnie przez osoby dorosłe. Edukacja obywatelska jest więc procesem, który ułatwia poznawanie życia społecznego i sprawne w nim funkcjonowanie. W publikacji poddano analizie edukacyjne aspekty aktywności podejmowanej w przestrzeni lokalnej w ramach budżetów obywatelskich. Założono, że budżety są narzędziami niwelacji niedorozwoju mechanizmów partycypacji społecznej i demokratyzacji istotnych sfer życia publicznego. Omówiona idea umożliwia członkom społeczeństwa współzarządzanie na poziomie lokalnym i aktywność w sferze publicznej. Stwarza szansę uczenia się obywatelskości, rozumienia zasad funkcjonowania demokratycznego państwa, kształtuje postawy i umiejętności, w wyniku których możliwe staje się zaangażowanie obywatelskie. Tezą publikacji jest stwierdzenie, że lokalne zaangażowanie obywatelskie uznać można za kategorię stanowiącą płaszczyznę realizacji dążeń jednostek do poczucia współdziałania i współbycia w szerszym kontekście społecznym. „Praca zawiera dobry i wiarygodny, inteligentnie skonstruowany opis: genezy, ewolucji form, kontekstu społeczno-ekonomicznego, a także funkcji edukacji obywatelskiej w środowisku lokalnym na terenie Polski i Niemiec. Wskazuje twórców i specyfikę tej edukacji, jej złożoność, liczne uwarunkowania oraz możliwość kontynuowania edukacji obywatelskiej jako ważnego stymulatora aktywności społecznej mieszkańców środowiska lokalnego”. – Z recenzji prof. dr. hab. Tadeusza Aleksandra Dorota Gierszewski, doktor nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki, adiunkt w Zakładzie Pedagogiki Społecznej i Andragogiki w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego. W jej pracy naukowo-badawczej ważne miejsce zajmuje andragogika, edukacja obywatelska oraz badanie społeczeństwa obywatelskiego. Autorka wielu publikacji naukowych i opracowań badawczych oraz organizatorka projektów i konferencji dotyczących tych zagadnień. Współpracuje z organizacjami pozarządowymi oraz instytucjami naukowymi i edukacyjnymi w kraju i za granicą. Zasiada w gremiach doradczych i organach zarządczych, zarówno krajowych, jak i międzynarodowych instytucji.