„Djuna Barnes” – książki

Ostępy nocy to pełna niedopowiedzeń intryga miłosna, w której uczestniczy grono ekscentrycznych postaci Robin Vote, młoda amerykańska femme fatale, krąży między trojgiem admiratorów: Feliksem Volkbeinem, włoskim Żydem udającym austriackiego arystokratę, Norą Flood, „właścicielką najbardziej osobliwego «salonu» w Ameryce”, oraz Jenny Petherbridge, bogatą wdową naśladującą cudze biografie. Wydarzenia komentuje samozwańczy doktor Matthew O’Connor, którego nieokiełznane gadulstwo i fanfaronada przywodzą na myśl Szekspirowskiego Falstaffa. Główną rolę w powieści odgrywa jednak język: „gęsty i nieprzejrzysty, bogaty leksykalnie i kapryśny składniowo, pełen kalamburów, obsesyjnie wielogłosowy, perfidnie wyrafinowany, niekiedy hipnotyczny i transowy” – pisze w posłowiu Marcin Szuster. To właśnie niezwykły styl Ostępów nocy jest największym walorem tej książki. Barnes radykalnie łamie konwencje, eksperymentuje, a jej sposób pisania stawia ją obok najważniejszych anglosaskich autorek modernistycznych jak Mina Loy, Gertrude Stein czy Virginia Woolf. Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury. „Nora była duża i wysoka i choć skóra jej przypominała skórę dziecka, już we wczesnej młodości widać było zapowiedź czegoś, co później stało się surowym deseniem jej drewniejącej twarzy; zwiastun przemiany w drzewo, nieudokumentowany zapis czasu. Od razu wiedziało się, że jest kimś z Dzikiego Zachodu. Patrząc na nią, cudzoziemcy przypominali sobie historie o krytych wozach, zwierzętach u wodopoju, przerażonych dzieciach, które wielkimi oczami patrzą przez okienka w mrok, gdzie inna rasa przyczaiła się w zasadzce; o ciężkich spódnicach, za sprawą których kobiety rosły wszerz i samą swoją masą prasowały bujne pastwiska – z tak ciężkim Bogiem w sercach mogły w ciągu siedmiu dni zadeptać cały świat”. Fragment „Ostępy nocy nawiązują do eksperymentalnej tradycji w dwudziestowiecznych sztukach plastycznych, do kubizmu i surrealizmu”. – Marcin Szuster „Najbardziej widoczną cechą pisarstwa Djuny Barnes nie są wątki ekspatriacyjne, lecz zdumiewający styl prozatorski. Jej zdania uciekają od słów, których byśmy oczekiwali”. – Andrew Goldstone, przeł. Marcin Rychter Djuna Barnes (1892–1982) – amerykańska pisarka i dziennikarka. Zadebiutowała w 1915 roku tomem wierszy The Book of Repulsive Women, który uzupełniła swoimi rysunkami. Lata 20. i 30. spędziła w Europie, gdzie poznała m.in. Jamesa Joyce'a, T.S. Eliota, Ezrę Pounda i Gertrude Stein, stając się częścią paryskiego świata artystycznego. Tu powstały najbardziej znane utwory Barnes: Ladies Almanack (1928) i Ostępy nocy (1936), uchodzące za arcydzieło prozy modernistycznej. Jej artykuły, wywiady oraz reportaże publikowały największe nowojorskie gazety. Od kilku dekad zainteresowanie twórczością Barnes systematycznie rośnie. W Polsce pozostaje właściwie nieznana. Fragmenty jej utworów ukazały się w „Literaturze na Świecie”.