„Danuta Chmielowska” – książki

Oto książka wyjątkowa, sytuująca się na pograniczu rozważań historycznoliterackich, historycznych i politologicznych, ale też mająca nader ambitne zadanie – przedstawienie dwudziestowiecznej literatury tureckiej we wszystkich jej niełatwych uwikłaniach w konteksty historyczne, przemiany świadomości narodowej i przenikanie się tradycji rodzimej z nurtami europejskimi. Jak – obszernie, ale i na tyle syntetycznie, by wywód pozostał przejrzysty – przedstawić turecką „pękniętą duszę”, wrażliwą na tendencje popychające ją ku przeciwieństwom, objawiającą się w mentalności rozbitej między nowoczesnością a głębokim zanurzeniem w tradycji, religijności, kompleksy prowincji i relacje postkolonialne? Jak pokazać całą odbijającą się w literaturze panoramę, na którą składają się idee narodotwórcze, sprzeczne koncepcje osmanizmu i okcydentalizacji, ruch laicyzacji społeczeństwa, problemy swobody obyczajowej, nowa świadomość wielkomiejskich elit, pamięć wojennych rzezi, bolesne doświadczenie korupcji politycznej, wpływ ideologii totalitarnych, emancypacja kobiet, konflikt patriotyzmu i postmodernizmu tudzież objawiające wolę ludu mechanizmy demokratyczne? Oto najważniejsze i najtrudniejsze zadanie, które zarazem sprawia, że lektura tej książki jest tak fascynująca. Poruszając się płynnie między wątkami literackimi i wykładem historyczno-politologicznym, Autorka oferuje nam niepowtarzalny wgląd w skomplikowany obraz współczesnej Turcji oraz jej lustrzane artystyczne odbicie.

Niniejszy tom przygotowany przez specjalistów z zakresu kultur i języków Wschodu i Afryki Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego był w zamierzeniu zbiorem artykułów dotyczących dziecka, jego sytuacji i roli w rodzinie w różnych krajach Orientu i różnych czasach: starożytnej Mezopotamii, dawnych Indiach, krajach arabskich, Afganistanie, Turcji, Wietnamie, Chinach, Japonii i Nigerii. Teksty przedstawiają zasadniczo sytuację współczesną, lecz przedmiotem analizy jest także wielka rola tradycji. Dziecko zgodnie z definicją jest istotą, której brak wyraźnie określonych, jednoznacznych cech, jest pozbawione seksualności. Nie osiągnęło jeszcze dojrzałości, znajduje się w stanie inicjalnym. Jest symbolem początku, nowej sekwencji dziejów. Gdy weźmiemy pod uwagę powyższe sformułowanie, to okaże się, że zebrany w tomie bogaty i różnorodny materiał nie zawsze odnosi się do dziecka nieokreślonej płci, lecz w dużej mierze omawia sytuację małego chłopca i małej dziewczynki. W świetle tego dziecko w krajach Orientu nie jest wartością samą w sobie, lecz jego znaczenie zależy od tego, czy jest synem, którego się oczekuje i pożąda w rodzinie, czy też córką, której przybycie nie budzi radości.