„Bartosz Grabski” – książki

„Książka znakomicie wpisuje się w to, co jest istotą naszej (psychiatry, psychoterapeuty, psychologa czy po prostu terapeuty) relacji z pacjentem, a więc w dialogowość, rozumianą jako wymienność ról – nadawca (terapeuta lub pacjent) staje się za chwilę odbiorcą (pacjent lub terapeuta). Ta wymienność ról dialogowych jest często zaniedbywana w kontakcie lekarz – jego pacjent i odtworzeniu tej cechy dialogu z osobami cierpiącymi na zaburzenia psychiczne w dużej mierze poświęcona jest książka Bartosza Grabskiego. Jest ona znakomitym przykładem tego, że podręcznik akademicki w dziedzinie zbliżającej się do nauk normatywnych (definicje, granice, wyjątki) może być fascynującą lekturą, o bardzo podmiotowym podejściu do badanych, a przede wszystkim w dużej mierze posługującą się językiem chorych, ich narracjami. Myślę, że książka ta powinna być lekturą nie tylko dla studentów, lecz również dla doświadczonych już klinicystów – dla mnie była taką lekturą”. Z recenzji prof. dra hab. n. med. Andrzeja Czernikiewicza „Autor często wprost nawiązuje do myśli prof. Antoniego Kępińskiego i innych podobnie myślących klinicystów. Przedstawione wskazówki są spójne z wizją uprawiania psychiatrii promowaną od wielu lat przez ośrodek krakowski, która na pierwszym miejscu stawia bezwzględny szacunek dla osoby chorego oraz jego podmiotowość”. Z przedmowy prof. dra hab. Józefa Krzysztofa Gierowskiego Bartosz Grabski, dr n. med., specjalista psychiatra, specjalista seksuolog, psychoterapeuta poznawczo-behawioralny, adiunkt w Katedrze Psychiatrii UJ CM, lekarz praktyk. Systematycznie prowadzi zajęcia z psychiatrii i seksuologii dla polskich i zagranicznych studentów medycyny i psychologii.

„Oddajemy w państwa ręce książkę poświęconą tematyce dysforii i niezgodności płciowej. Oba te zjawiska są, jak się wydaje, częstym doświadczeniem osób transpłciowych, które z ich powodu poszukują specjalistycznej pomocy. Jest to jednocześnie obszar wiedzy i praktyki klinicznej podlegający w okresie ostatnich lat niezwykle dynamicznym i rozległym przemianom. Dotyczą one zarówno teorii, praktyki i języka, jak również postaw społecznych” – z Przedmowy. Doświadczenie innej – niż przypisana przy urodzeniu płci – przestało być rozumiane przez specjalistów jako zaburzenie psychiczne wymagające terapii, a uwaga klinicystów przeniesiona została na stan uporczywej rozbieżności między własnym ja, ciałem i rolą społeczną. Ta rozbieżność doświadczana bywa niezwykle boleśnie jako cierpienie utrudniające funkcjonowanie (dysforia płciowa) lub w postaci poczucia niespójności między wewnętrznym przeżywaniem swojej płci, a realnością cielesną i społeczną (niezgodność płciowa). Obie sytuacje mają status diagnoz medycznych – odpowiednio w DSM-5 (APA, 2013) i ICD-11 (WHO, 2018). Nowoczesne spojrzenie na problematykę jest niezwykle mało znane w Polsce. Specjaliści i różne ośrodki nie zawsze znają i stosują najnowsze standardy, dlatego publikację należy uznać za niezbędną na rynku wydawniczym. Mocną stroną książki jest zarówno ogromna wiedza autorów, ich działalność naukowa, dydaktyczna, jak i doświadczenie nabywane w codziennej praktyce klinicznej, prowadzenie oceny i kwalifikacji pacjentów do tranzycji medycznej i formalno-prawnej, czy tworzenie grup wsparcia dla osób transpłciowych i ich rodzin. Publikacja z pewnością zainteresuje lekarzy, psychologów, seksuologów, psychoterapeutów, socjologów i prawników, a także studentów.