Walki Konrada Mazowieckiego o Kraków. Skała (1228) - Kalisz (1229) - Suchodół (1243) - Zaryszów (1246)
Od nieudanej próby zabójstwa Bolesława Chrobrego podczas spotkania z cesarzem Henrykiem II, po dramatycznie dla Polski morderstwo Przemysła II, dzieje naszej pierwszej dynastii usiane są zamachami i spiskami na życie władców. Motywacje zamachowców nie zawsze były natury politycznej. Choć nie wszyscy Piastowie wiedli tak bujne życie, jak Kazimierz Wielki, próby ich usunięcia miewały także podłoże osobisto-erotyczne. Jakie były dalsze losy zamachowców? Co popychało ich do czynów, które nie raz dramatycznie zmieniały dzieje Piastów i całego kraju? I jak Polska prezentowała się pod tym względem na tle „średniej europejskiej”? Agnieszka Teterycz-Puzio – profesor dr hab., wykładowca historii w Akademii Pomorskiej, autorka kilku biografii polskich władców średniowiecznych oraz uznanej książki Polscy krzyżowcy.
Celem pracy jest ukazanie postaci księżnej sieradzkiej, a następnie krakowsko-sandomierskiej Gryfiny, pochodzącej po kądzieli z węgierskiego rodu Arpadów, wnuczki Beli IV, zaś po mieczu wywodzącej się z rodu księcia ruskiego Rościsława Michajłowicza. Siostrą Gryfiny była Kunegunda, królowa Czech, żona władcy czeskiego Przemysła Ottokara II. Dwie ciotki Gryfiny, Kinga (Kunegunda) i Jolenta Helena, podobnie jak ona trafiły na dwory piastowskie, pierwsza jako żona Bolesława Wstydliwego, druga wyszła za mąż za Bolesława Pobożnego. Jej siostrzenica, Kunegunda, została księżną mazowiecką, jako żona Bolesława II. Gryfina była kobietą ambitną. Wprawdzie jej małżeństwo trudno określić słowami szczęśliwe i udane, ale mogła mieć wpływ na postępowanie swojego męża, być może dzięki jej uporowi został on księciem krakowskim po śmierci Bolesława Wstydliwego. Wspierała go w trudnych momentach jego rządów w Krakowie (bunt możnych, najazd mongolski). Warto też pamiętać o roli, jaką odegrała po śmierci męża, kiedy rozpoczęły się walki o tron krakowski. Księżna otwarcie wsparła swego siostrzeńca Wacława II w dążeniu do opanowania Krakowa. W zamian zyskała jego wsparcie jako ?pani sądecka?. Pod jej opieką znalazła się też przyszła żona Wacława II, a córka króla polskiego Przemysła II ? Ryksa Elżbieta. Książka obejmuje czas życia księżnej, z odwołaniem do wydarzeń wcześniejszych lub późniejszych, jeśli jest to istotne dla pełnego ukazania jej postaci. Niestety pozostało bardzo mało informacji źródłowych dotyczących życia i działań podejmowanych przez Gryfinę. Źródła oświetlają tylko niektóre okresy z jej życia, jak np. problemy w małżeństwie, czy jej postawę w czasie buntu możnych w 1285 r. Stosunkowo dużo wiadomości natomiast dotyczy działalności Gryfiny w posiadłości sądeckiej w okresie wdowieństwa oraz roli, jaką odgrywała w realizacji zamierzeń politycznych króla czeskiego Wacława II. Wydarzenia z życia księżnej, o których wiadomo mniej, warto spróbować przybliżyć bądź naszkicować poprzez przedstawienie szerszego kontekstu, czy też naświetlenie ogólnej sytuacji politycznej w omawianym czasie, zwłaszcza w zakresie zdarzeń i okoliczności potencjalnie wpływających na losy Gryfiny. (fragment Wstępu)
W powszechnej świadomości historycznej Konrad Mazowiecki zapisał się jako książę, który sprowadził zakon krzyżacki na ziemie polskie w 1226 r. Jednak warto pamiętać, że Konrad Mazowiecki był w swoich czasach jednym z głównych graczy politycznych na ziemiach polskich. Władał wraz z synami Mazowszem, Kujawami, ziemią łęczycko-sieradzką, przejściowo także ziemią sandomierską i krakowską, na krótki czas stając się władcą około połowy ziem polskich. Konrad Mazowiecki zapewne czuł się spadkobiercą swojego ojca Kazimierza Sprawiedliwego, który rządził ziemią krakowską i sandomierską, sieradzką i łęczycką oraz Mazowszem, a któremu to właśnie podlegał książę pomorski oraz nominalnie za princepsa uznawali go inni Piastowie. Po śmierci Leszka Białego w 1227 r. Konrad Mazowiecki dążył do odbudowania takiej struktury terytorialnej, jaka funkcjonowała jeszcze za życia jego ojca, a nominalnie także brata, Leszka Białego, z Krakowem jako centrum państwa. Całe jego życie skupiało się wokół walk i wypraw wojennych. Kiedy przyjrzymy się jego aktywności, szczególnie właśnie może zadziwiać żelazna konsekwencja Konrada Mazowieckiego w dążeniu do opanowania Małopolski z Krakowem, jako nominalną stolicą ziem polskich. Jego walki o Kraków można podzielić na kilka faz. W czasie tych walk doszło do oblężenia grodów, np. Kalisza, miało również miejsce kilka bitew – np. pod Skałą, Międzyborzem, Suchodołem czy Zaryszowem (Jaroszynem). Celem niniejszej pracy jest zaprezentowanie etapów, jakie następowały w okresie walk o Kraków w latach 1227-1247, a także przedstawienie przebiegu głównych bitew oraz tego, jak wyglądała taktyka stosowana przez Konrada Mazowieckiego oraz jego oponentów...
Autorka podjęła się przedstawienia dwóch nieco zapomnianych bitew polskiego średniowiecza: nad Mozgawą i pod Zawichostem. Obie pretendowały do wielkich i krwawych starć doby rozbicia dzielnicowego, gdzie oprócz rycerskiej polała się też krew książęca. Autorka przedstawia koncepcje obu starć w kontekście ważnych ówczesnych wydarzeń politycznych, gdzie polityka wschodnia państwa polskiego, wchodząca na nowe tory rywalizacji z Węgrami, przeżywała swoiste apogeum w postaci militarnego starcia z Rusią i sukcesu pod Zawichostem. Z drugiej strony napięcia wewnątrz dynastyczne kierowały księstwa polskie na drogę rozbicia dzielnicowego, z którego jak się wówczas wydawało nie sposób było wyjść nie naraziwszy się na konflikt z piastowskimi krewniakami. Autorka w ciekawy sposób przedstawiła relacje polsko-ruskie, nie zawsze dobre, nierzadko burzliwe, prawie zawsze okraszone jakimś nietrwałym sojuszem, a które doprowadziły ostatecznie do wspomnianego starcia pod Zawichostem. Zaletą pracy jest zwięzła narracja, przeplatana wątkami osobistymi z życia władców polskich jak chociażby ukazanie przyczyn konfliktu Władysława II z braćmi juniorami i roli żony tego pierwszego Agnieszki w zaognianiu sytuacji. Te anegdoty ukazane na tle ogólniejszych, ważniejszych wydarzeń pokazują świetny warsztat naukowy Autorki, która potrafiła przełamać sążniste teksty o polityce Piastów czy o uzbrojeniu z wątkami osobistymi wodzów czy to z pola walki czy nawet małżeńskiej alkowy... (z rec. dra hab. Mariana Małeckiego, prof. UJ)
Książę Konrad, syn Kazimierza Sprawiedliwego, wnuk Bolesława Krzywoustego, powszechnie znany z przydomkiem Mazowiecki, ma złą opinię w historiografii, jako książę, który sprowadził na polskie ziemie Zakon Krzyżacki. Źródła jednak, z zależności od miejsca ich powstania, dają dwa sprzeczne ze sobą obrazy Konrada I Mazowieckiego, jako wielkiego, sławnego, chrześcijańskiego władcy, albo księcia tyrana i okrutnika. Działalność Konrada Mazowieckiego bez wątpienia miała wpływ na losy państwa polskiego. W książce podjęto próbę weryfikacji czarnej legendy tego księcia, poprzez przyjrzenie się jego działalności, ukazanie jego osobowości, stosunku do rodziny, sojuszników i współpracowników. Niewątpliwie Konrad Mazowiecki to jedna z barwniejszych postaci polskiego średniowiecza – władca wyrazisty i kontrowersyjny.
Książę Konrad, syn Kazimierza Sprawiedliwego, wnuk Bolesława Krzywoustego, powszechnie znany z przydomkiem Mazowiecki, ma złą opinię w historiografii, jako książę, który sprowadził na polskie ziemie Zakon Krzyżacki. Źródła jednak, z zależności od miejsca ich powstania, dają dwa sprzeczne ze sobą obrazy Konrada I Mazowieckiego, jako wielkiego, sławnego, chrześcijańskiego władcy, albo księcia tyrana i okrutnika. Działalność Konrada Mazowieckiego bez wątpienia miała wpływ na losy państwa polskiego. W książce podjęto próbę weryfikacji czarnej legendy tego księcia, poprzez przyjrzenie się jego działalności, ukazanie jego osobowości, stosunku do rodziny, sojuszników i współpracowników. Niewątpliwie Konrad Mazowiecki to jedna z barwniejszych postaci polskiego średniowiecza – władca wyrazisty i kontrowersyjny.
W epoce średniowiecza Polacy, tak jak inni Europejczycy, wędrowali do Ziemi Świętej jako waleczni krzyżowcy lub pobożni pielgrzymi. Te elementy wypraw wzajemnie się przeplatały. Motywacje podjęcia tak dalekich eskapad były różne: od religijnych poprzez chęć przeżycia przygody, wypełnienie zobowiązań sojuszniczych, a nawet żal po złamanym sercu… Polacy wracali odmienieni, o czym świadczą świadectwa ich energicznych działań: nowe fundacje, budowle i instytucje. Podróżowali polscy władcy, dygnitarze, a także bogatsi rycerze a nawet mieszczanie. Wśród krzyżowców i pątników widzimy tak znane postaci, jak: Henryk Sandomierski, Bogusław X Pomorski czy Jan Długosz. Jednak wyprawy krzyżowe na Bliski Wschód nie rozbudzały w Polsce aż tak wielkich namiętności, jak to było w przypadku naszych sąsiadów Czechów czy nawet Skandynawów. Co było tego przyczyną? Autorka zbiera wszystkie możliwe informacje na ten temat i próbuje odpowiedzieć na to pytanie. Z książki dowiemy się nie tylko kto, kiedy i dlaczego, ale przede wszystkim poznamy ówczesne ceny, środki lokomocji, szlaki i relacje ze spotkań z obcymi. Zasłona niewiedzy o krucjatach Polaków została odsłonięta!
Bonito
O nas
Kontakt
Punkty odbioru
Dla dostawców
Polityka prywatności
Ustawienia plików cookie
Załóż konto
Sprzedaż hurtowa
Bonito na Allegro