Autor „Św. Teresa od Jezusa”

Teresa od Jezusa traktowała modlitwę jako osobistą więź z Bogiem i najlepszy sposób na życie, na radzenie sobie z własną naturą i z trudnościami, jakie niesie każdy dzień. Modlitwa była dla niej sposobem życia i drogowskazem, codziennym pokarmem i kontemplacyjnym trwanie w obecności Jezusa. Droga doskonałości jest odpowiedzią Mistrzyni życia duchowego na prośby mniszek z klasztoru św. Józefa, by im objaśniła, czym jest modlitwa i jak modlić się z największym pożytkiem. Rady, które znajdziemy na kartach tego traktatu, mają wartość ponadczasową, gdyż Święta nie tylko mówi, jak się modlić, ale przede wszystkim uczy nas, jak stawać się „człowiekiem modlitwy”.

Modlitwa, rozumiana jako życie wypływające z kontaktu z Bogiem, a zarazem droga do Niego prowadząca, ogniskuje rozważania w tym traktacie. Głównym jego celem jest zachęcenie czytelników do modlitwy wewnętrznej. Święta omawia założenia, na których opierają się modlitwa, jej istota i wzrost życia modlitwy. Ukazuje wpływ kontemplacji na życie codzienne.

Teresa z rozbrajającą szczerością i humorem przedstawia kulturę, zwyczaje i pasje Hiszpanów w wieku XVI. Jest to opowieść o jej przygodach i jej sióstr, a także karmelitów bosych podczas zakładania klasztorów Reformy. Księga ukazuje zarówno ogrom pracy św. Teresy nad stworzeniem odpowiednich warunków do życia charyzmatem karmelitańskim, jak i tęsknotę, by Karmel był przestrzenią ciszy, w której można spotkać miłującego Boga.

Św. Teresa ukazuje w tym traktacie doskonałość duchową poprzez alegorię twierdzy, którą nazywa wewnętrzną, bo chodzi jej przede wszystkim o budowę życia wewnętrznego. Twierdza ta wyobraża duszę, w której mieszka Bóg nie tylko przez swoją wszechmoc, lecz także przez łaskę. Tę drogę duszy do najgłębszego wnętrza swej istoty, gdzie mieszka sam Bóg, Teresa przedstawia w postaci siedmiu mieszkań twierdzy.

Tłumaczenie komentarza św. Teresy od Jezusa do księgi Pieśni nad Pieśniami jest kolejnym dziełem Marty Szafrańskiej-Brandt, która w precyzyjny sposób śledzi subtelne myśli i uczucia autorki, przenosząc polskiego odbiorcę w odległy od nas geograficznie, kulturowo i czasowo świat.

Jest to autobiografia teologiczna, ponieważ element teologiczny przeważa nad biograficznym. Odpowiada to zresztą zmianom w życiu św. Teresy, w którym wyróżnić można dwa okresy: aktywny, podporządkowany wymogom świeckiego życia czas spędzony w domu rodzinnym, a następnie okres życia zakonnego. Ten drugi okres sprzyja rozwojowi życia wewnętrznego, które Święta z zamiłowaniem opisuje, przedstawiając kolejne jego etapy, aż do modlitwy mistycznej.

Niniejszy tom pism zawiera: Sprawozdania duchowe (zbiór m.in. autobiograficznych opisów przeżyć wewnętrznych, notatek duchowych, rad spowiedników, proroczych wskazań), Podniety miłości Bożej (komentarz do wybranych wersetów Pieśni nad Pieśniami, stanowiący zwięzły traktat teologii życia wewnętrznego), Wołania duszy do Boga (zbiór modlitw i rozmów z Boskim Oblubieńcem), Konstytucje, Sposób wizytowania klasztorów, dwa pisma humorystyczne, poezje i myśli.

Uprzywilejowanym miejscem, gdzie przyjaźń z Bogiem nabiera życiodajnej dynamiki, jest modlitwa. To w niej święta Teresa widzi dostępną dla wszystkich bramę do prawdziwego życia... Jakby chciała powiedzieć: „Człowieku, obudź się z letniości wiary! Zaufaj Bogu i ofiaruj Mu wielkodusznie czas na osobistą, cichą modlitwę. Daj się poprowadzić Duchowi Świętemu do coraz głębszych komnat swego wnętrza, do życia ukrytego z Chrystusem w Bogu, a obiecuję ci, że twoje życie stanie się bardziej świadome, prawdziwe, spokojne i zdolne do ofiarnej miłości względem innych”. Zebrane w książce fragmenty zostały uporządkowane w taki sposób, aby naszkicować kręgosłup duchowej doktryny Teresy od Jezusa. Są to krótkie i porywające teksty, które wypłynęły z serca kobiety szalenie zakochanej w Bogu i drugim człowieku, stąd – jak łatwo się przekonać – nie straciły swego żaru i aktualności pomimo upływu czasu. Józef Kucharczyk OCD