Przystanąć w biegu

Opis od wydawcy

Od Autora

Do rąk Czytelników trafia nowy tom moich rozważań kaznodziejskich. Tym razem jest to zbiór tematów wybranych spośród wielu serii adwentowych i wielkopostnych nauk rekolekcyjnych. Utrwalone ongiś w szkicach, notatkach, konspektach, a niekiedy w dopełnionych tekstach otrzymały dziś nowa szatę językową, przejrzystą kompozycję i uaktualnioną tematykę. Uwzględniają realia i problemy współczesnych pokoleń naszych wiernych.

Teksty zawarte w niniejszym tomie, w zasadniczej osnowie, oparte są na biblijnych przekazach, zaczerpniętych przede wszystkim z ksiąg Starego Przymierza i Nowego Testamentu. Wzbogacone też zostały między innymi o myśli zaczerpnięte z konstytucji i dekretów Soboru Watykańskiego II, Katechizmu Kościoła Katolickiego, świadectw mistyków, a także publicystów katolickich. Powstały w głównej mierze jako odpowiedź na zagrożenie naszej wiary w zlaicyzowanym świecie i stanowią przyczynek dla zachowania wielowiekowej chrześcijańskiej tradycji, posłuszeństwa i dochowania wierności Kościołowi i jego hierarchii. A co najważniejsze z założenia mają kształtować właściwe postawy moralne i społeczne, wynikające z przynależności do Ewangelii i nauczania Kościoła.

W sposób zamierzony zrezygnowano z tradycyjnego układu rozważań rekolekcyjnych, czyli wyodrębnienia serii nauk, od wstępnej do końcowej. Zgromadzony materiał podzielono zatem według kryterium wieku i określonych adresatów. I tak „Część Pierwsza” zawiera rozważania rekolekcyjne przeznaczone dla dzieci i młodzieży. „Część druga” tematycznie skierowana jest do ludzi dorosłych, a jej celem jest uwrażliwienie na zasady życia chrześcijańskiego. „Część trzecia”, która ma charakter lekcji duchowych, uwzględnia problematykę zainteresowań określonych grup wiernych.

Nauczanie rekolekcyjne nastręcza określonych trudności. Zatem przygotowanie dobrej nauki rekolekcyjnej wymaga dogłębnej znajomości Biblii, odpowiedniego przygotowania teologicznego, a także znajomości słuchacza i jego potrzeb zarówno duchowych, jak i egzystencjalnych. Innej retoryki wymagać będzie osoba dorosła, innej słuchacz mający niewiele lat, innej wreszcie uczestnik życia konsekrowanego. Jednakże celem każdej z nauk jest wskazanie drogi do osiągnięcia trzech celów: pierwszy – to przemiana serca; drugi – umocnienie wiary; trzeci – pogłębienie przyjaźni z Bogiem.

Teksty proponowanych rozważań – z zamierzenia – są przede wszystkim wykładem doktryny, a zatem wymagają dopełnienia efektami retorycznymi.

Tak, jak każdy wybór, materiał tu zgromadzony, jest obarczony pewną dozą niepełności – nie sposób bowiem wobec ogromu zagadnień nurtujących współczesne pokolenia choćby dotknąć tych najważniejszych. Jeśli jednak te materiały pomogą kaznodziejom w przygotowaniu własnych tematów nauki rekolekcyjnej, a także pozwolą odkryć kaznodziejską pasję – będzie to stanowić dla Autora najlepszą nagrodę za trud opracowania niniejszego tomu.

Kończąc obecnym tomem cykl moich kaznodziejskich publikacji składam serdeczne podziękowania Księdzu Kanonikowi Magistrowi Leszkowi Pachucie, Dyrektorowi Wydawnictwa Diecezjalnego i Drukarnii w Sandomierzu oraz Jego nieocenionej pomocnicy Pani Marcie Żurawieckiej, za podjęcie trudu wydania kilkunastu pozycji o tematyce dziś niezbyt poczytnej wśród duchowieństwa.

Nie mniej gorące podziękowania składam Autorom wstępów i wprowadzeń do poszczególnych tomów – Jego Ekscelencji Księdzu Arcybiskupowi Profesorowi Bolesławowi Pylakowi i Księdzu Profesorowi Doktorowi Czesławowi Krakowiakowi.

Szczególne wyrazy wdzięczności składam również Pani Magister Annie Wójcik, która z niezwykłą wnikliwością i starannością dokonała twórczej adiustacji i redakcji moich tekstów, dzięki czemu kazania i homilie zyskały na spójności, przejrzystości, poprawności stylistycznej oraz pięknie języka.

Wstęp

Słowo Boże proklamowane (czytania i homilie) podczas każdej niedzielnej i świątecznej Mszy Świętej, jest ciągłym przypominaniem tego, co Bóg w swoim miłosierdziu uczynił i nadal czyni dla tych, którzy w Niego wierzą i starają się żyć według Jego przykazań, Ewangelii Jego Syna i nauczania Kościoła. Liturgia sakramentów jest także ściśle związana z głoszeniem słowa Bożego, które ożywia wiarę, często wyjaśnia obrzędy i jest wezwaniem do moralnego życia, dzięki łasce właściwej przyjmowanemu sakramentowi.

W roku liturgicznym Kościół wspomina, odsłania i w ustalonych dniach i okresach uobecnia dzieło Odkupienia dokonane przez paschalne misterium Chrystusa, poczynając od Wcielenia i Objawienia, aż do Zesłania Ducha Świętego. W ten sposób „otwiera bogactwo zbawczych czynów i zasług swojego Pana, tak, że one uobecniają się niejako w każdym czasie, aby wierni zetknęli się z nimi i dostąpili łaski zbawienia” (Konstytucja o liturgii nr 102). Do świętowania Tajemnicy Wcielenia i Objawienia Pańskiego Kościół przygotowuje wiernych przez okres Adwentu. Przyjście na świat Jezusa Chrystusa, Syna Bożego miało na celu objawienie, że Bóg „chce, aby wszyscy ludzie byli zbawieni i doszli do poznania prawdy” (1 Tym 2,4). Człowieczeństwo Jezusa „zjednoczone z osobą Słowa było narzędziem naszego zbawienia” (KL 5). Tego zbawienia zapowiadanego już w Starym Testamencie dokonał Jezus Chrystus „głównie przez paschalne misterium swojej błogosławionej męki, zmartwychwstania i chwalebnego wniebowstąpienia” (tamże). Dlatego świętowanie Wielkanocy, tzn. Świętego Triduum Paschalnego (od Mszy Wieczerzy Pańskiej do Nieszporów Niedzieli Zmartwychwstania), zajmuje centralne miejsce w życiu Kościoła i każdego chrześcijanina. Z niego także „czerpią moc wszystkie sakramenty i sakramentalia” (KL 61).

Uczestnictwo w liturgii, a zwłaszcza przyjmowanie sakramentów wymaga wiary, którą sakramenty nie tylko zakładają, „lecz za pomocą słów i rzeczy ją podtrzymują, umacniają i wyrażają”, udzielają łaski, oddają cześć Bogu i pomagają prowadzić według przykazania miłości (KL 59).

Kościół w Polsce do świętowania Narodzenia Pańskiego i Wielkanocy przygotowuje wiernych w czasie trwających zwykle kilka dni rekolekcji adwentowych i wielkopostnych. Jest to czas słuchania i rozważania Słowa Bożego, które zawiera Lekcjonarz mszalny. Jest czasem modlitwy, czynów pokuty i przyjmowania sakramentów, zwłaszcza pokuty i pojednania oraz Eucharystii.

Rekolekcyjne głoszenie orędzia Bożego miłosierdzia i wezwanie do nawrócenia wymaga od kapłanów dobrej znajomości Pisma Świętego, jego interpretacji w duchu nauczania Kościoła, ale także poznania sytuacji egzystencjalnej słuchaczy, do których przemawia. Ponieważ posługiwanie rekolekcjonisty – głosiciela słowa Bożego – jest trudnym i odpowiedzialnym zadaniem powinna mu towarzyszyć i wspierać jego osobista modlitwa, modlitwa uczestników rekolekcji oraz całej wspólnoty. Najważniejszym owocem rekolekcji będzie prawdziwe nawrócenie serca, odnowienie łaski sakramentu chrztu przez przyjęcie sakramentu pokuty i pojednania oraz postanowienie częstego uczestnictwa w Eucharystii, która jest pokarmem dającym duchowe siły do życia chrześcijańskiego.

Zawarte w tej książce rozważania ks. dra Dionizego Pietrusińskiego, znanego i cenionego głosiciela słowa Bożego, są owocem jego osobistego doświadczenia związanego z prowadzeniem rekolekcji. Pod względem treści zawierają „zdrową naukę” Kościoła wyrażoną w formie zrozumiałej i pięknym polskim językiem. Uporządkowane według przeznaczenia do różnych kategorii słuchaczy (dzieci, młodzież, dorośli, różne stany życia), stanowią cenną pomoc duszpasterską dla księży często prowadzących rekolekcje.

ks. prof. dr hab. Czesław Krakowiak

Lublin, dnia 11 lipca 2016 r.