Sznurek

Adam Lang to pseudonim literacki autora powieści młodzieżowych Klucze i Nagroda pocieszenia. Pisze dla chłopców i o chłopcach. Jego debiut był nominowany do Nagrody Polskiej Sekcji IBBY „Książka Roku” i trafił na Listę Skarbów Muzeum Książki Dziecięcej. Pisarz jest z wykształcenia matematykiem. Mieszka i pracuje w Warszawie. Sznurek to trzecia powieść, a moje pierwsze spotkanie z polskim autorem.

Krystian mieszka na wsi. Typowa dziura na Podlasiu. Jeśli wrony rzeczywiście gdzieś zawracają, to u nas – opowiada. Ojciec sadysta i okrutnik, odbicie dziadka, który podjudza go do działania. Matki właściwie ciągle nie ma, bo co rusz opiekuje się babciami, ciotkami i znajomymi, które potrzebują jej pomocy. Starszy brat Seba nie jest lepszy. To przez niego i jego kolesiów osiłków Krystian przeżywa kolejne dramaty. Są też kumple, no i oczywiście dziewczyny. Tę wymarzoną i zdawałoby się nieosiągalną Krystian poznaje, odwiedzając matkę.

Narratorem i głównym bohaterem powieści Sznurek jest Krystian. Chłopak mieszka w zabitej dechami wsi, gdzieś na Podlasiu. Dojrzewanie w takim miejscu nie jest sielanką, choć złudnie mogłoby się wydawać, że jest inaczej. Totalny brak zainteresowań doprowadza do tego, że rówieśnicy nastolatka spędzają czas włócząc się bez celu, pijąc i znęcając się nad słabszymi. Krystian niestety też często staje się celem silniejszych. W domu jest kiepsko, bieda aż piszczy. Ojciec i dziadek są swoimi lustrzanymi odbiciami, w pastwieniu się i znęcaniu widząc przyjemność. Nie inaczej jest z bratem Krystiana. Seba należy do tych, którzy słabszych traktują jak coś gorszego. Jest jeszcze ciągle nieobecna matka. Ale jak się widzi, gdzie i z kim przyszło jej żyć, nie dziwi, że woli opiekować się znajomymi i pociotkami, niż być tą gorszą i pomiataną dzień w dzień.

Co do jednej rzeczy na tym świecie możesz mieć pewność: Czy dzieje ci się dobrze czy źle, słońce będzie wschodzić i zachodzić jak gdyby nigdy nic.

Krystian jest inny, bardziej wrażliwy i sympatyczny. Jest postacią, którą lubi się od pierwszej przeczytanej kartki, od pierwszego zdania. Dzięki narracji pierwszoosobowej mamy możliwość wejścia w głowę chłopaka, czuć to co on czuje, poznawać jego myśli, rozterki, pragnienia, fascynacje. Obserwujemy rodzące się uczucie, którym Krystian obdarza warszawiankę Sonię, dziewczynę swojego przyjaciela z dzieciństwa. Wydawać by się mogło, że i on nie jest jej obojętny. Tylko czy tak jest faktycznie? Czy nastolatkowi uda się wyrwać ze szponów toksycznej rodziny i stworzyć swoje własne małe szczęście?

Chłopcy są jak staniki. Możesz mieć ich całą szufladę, a i tak sięgasz po ten jeden najwygodniejszy.

Sznurek nie jest powieścią o niczym, choć na pierwszy rzut oka wydaje się dość lekko napisany. Uważam, że na rynku wydawniczym jest zbyt dużo historii przeznaczonych dla młodzieży, w których nic się nie dzieje i po zamknięciu książki ma się problemy z przypomnieniem sobie o czym to było. Ze Sznurkiem nikt nie będzie miał tego problemu. Adam Lang snuje swoją opowieść niespiesznie i choć dużo jest w niej zabawnych sytuacji, czytelnik pod koniec książki czuje się znokautowany. Jest to powieść ważna, mądra, taka o której nie da się łatwo zapomnieć.

Sznurek to historia, z którą możemy się zderzyć w wielu wsiach i niewielkich miejscowościach. Lang niczego nie ubarwia, nie koloryzuje, pisze jak jest faktycznie. Książka dla chłopców? Tak, ale nie tylko. Uważam, że to książka dla każdego spragnionego czegoś więcej, poszukującego prawdy o życiu.

Sznurek Adama Langa uważam za powieść wartościową i bardzo ciekawą. Jest to jedna z tych pozycji, obok których nie przechodzi się obojętnie. Książka o kompleksach, poczuciu niższości, przyjaźni i pierwszej miłości. Historia, która mimo łatwości w odbiorze prawdziwie wstrząsa czytelnikiem. Bardzo się cieszę, że czekają na mnie dwie wcześniejsze powieści Langa, a tę zdecydowanie polecam.

Historię Krystiana opowiedzieli mi ludzie, którzy się o nią otarli. Ja ich tylko uważnie wysłuchałem. Gdyby nie chcieli ze mną rozmawiać, nie byłoby tej powieści. Dlatego składam im szczególne podziękowania.

Już jutro - 17.08.2017 r. - będzie premiera kolejnej powieści Adama Langa "Sznurek", przyznam, że nie słyszałam wcześniej o autorze. Gdyby nie Wydawnictwo Literackie, raczej bym nie sięgnęła po książkę skierowaną dla chłopców (zgodnie z opisem z okładki, z którym to stwierdzeniem nie do końca się zgadzam). Autor pisze w niej o chłopcach, opisuje historię Krystiana Kowalskiego. W powieści nie są opisane sztampowe problemy wieku dojrzewania,

Krystian mieszka na bardzo małej wsi na Podlasiu. Ojciec i dziadek są okrutni, a matki prawie nie ma w domu, bo opiekuje się osobami, z rodziny, potrzebującymi pomocy. Także starszy brat Krystiana, Seba, nie jest przyjaźnie nastawiony, a wręcz przyczynia się do kolejnych problemów głównego bohatera. Życie Krystiania nie jest łatwe ani przyjemne, a tytułowy sznurek ma wiele znaczeń.

"Świat może jest i piękny, ale gdy się cierpi, nie ma to żadnego znaczenia."

Akcja nabiera tempa, gdy pojawia się Sonia, którą Krystian poznaje w Warszawie. Jest ona bardzo piękna, ale jest dziewczyną Konrada, dawnego przyjaciela z dzieciństwa. Czy Krystianowi uda się poderwać Sonię i stworzyć z nią związek? Tego Wam nie zdradzę. Napiszę tylko, że momentami zachowanie tej dziewczyny strasznie mnie denerwowało, a z drugiej strony ma w sobie to coś, co sprawia, że książkę chce się wręcz połykać.

"Wlazła mi do głowy i wypełniła ją całą, więc nie miałem wyjścia, a jak człowiek nie ma wyjścia, to i skałę będzie rąbał."

Tak właśnie jest z Sonią, która zawróci w głowie nie tylko Krystianowi, ale i czytelnikowi.

Adam Lang, używając narracji pierwszoosobowej, pozwala na identyfikację z bohaterem i wywołuje sporo emocji. Choć dawno przekroczyłam wiek czytelników, do których jest skierowana powieść, to czytało mi się ją dobrze. Nie jest to jednak cukierkowata powieść dla kobiet.

17. sierpnia ukaże się nowa powieść Adama Langa „Sznurek”. To książka tylko pozornie zabawna. W rzeczywistości okazuje się ona poruszającą opowieścią o samotności, niespełnionej miłości i przemocy.

Głównym bohaterem i narratorem jest nastoletni Krystian, który mieszka ze starszym bratem, ojcem i dziadkiem na zapadłej podlaskiej wsi. Z matką widuje się bardzo rzadko, gdyż wciąż przebywa ona u bliższej i dalszej rodziny pod pozorem niesienia pomocy. Tak naprawdę jednak kobieta ucieka od sadystycznego męża i złośliwego teścia.

W domu Krystiana bieda aż piszczy, wszechobecny jest bałagan, a na porządku dziennym są wulgarne wyzwiska, bicie, poniżanie i ciężka praca w gospodarstwie.

Nasz bohater opowiada o tym z poczuciem humoru, jednak to tylko pozornie zabawna historia. W rzeczywistości chłopak jest samotny, nieszczęśliwy i jedynie nadrabia miną. Wciąż czuje się kimś gorszym, na co wpływ mają przepełnione przemocą przeżycia z dzieciństwa.

Wszystko zmienia się, gdy Krystian poznaje intrygującą warszawiankę Sonię. Mimo iż dziewczyna wydaje się nieosiągalnym marzeniem, w chłopaku zaczynają kiełkować nadzieje na odwzajemnioną miłość. Nawet fakt, że jest ona dziewczyną byłego przyjaciela, nie przekreśla nadziei na piękną przyszłość.

Zderzenie tych pragnień z rzeczywistością okazuje się brutalne, zaś zakończenie dosłownie ścina z nóg. Jest ono tak zaskakujące, oryginalne i poruszające, że trudno otrząsnąć się po jego przeczytaniu.

„Sznurek” tylko początkowo może wydawać się powieścią lekką, czemu na pewno sprzyja barwna narracja, suto okraszona zabawnymi porównaniami.

W rzeczywistości to książka dająca wiele do myślenia, obok której nie można przejść obojętnie.

Adam Lang bezlitośnie obnaża prawdę o świecie nastolatków niemających perspektyw. Rozrywką są dla nich głupie kawały, złośliwe i wulgarne docinki, picie alkoholu i gnębienie słabszych. Miejscem idealnym do znęcania się nad młodszymi i bezbronnymi jest szkoła – zawodówka, której ukończenie i tak nie daje szansy na znalezienie dobrej pracy i wyrwanie się z prowincjonalnego piekiełka.

„Sznurek” to także niebanalna powieść o pozorach, manipulacji i kompleksach, które mają większą siłę rażenia niż można byłoby przypuszczać.

Autor w realistyczny sposób pokazuje, jak można unieszczęśliwić, zgnębić i zniszczyć człowieka. Uświadamia także, że zło bywa zaraźliwe, a strach przed nim i przed odrzuceniem może sprawiać, że robi się rzeczy, których wcale nie chce się robić.

Polecam tę powieść z czystym sumieniem – zarówno młodzieży, jak i dorosłym, dojrzałym czytelnikom. Dawno nie miałam okazji poznać tak poruszającej książki, której bohaterami są przede wszystkim nastolatkowie.

Gdyby to ode mnie zależało, wpisałabym "Sznurek" na listę obowiązkowych lektur szkolnych.

BEATA IGIELSKA