„Wojciech Lipoński” – książki

„Impulsem, który zapoczątkował powstanie tej książki, była wizyta w Muzeum Narodowym w Poznaniu, gdzie zwrócił moją uwagę obraz Bernardo Strozziego „Porwanie Europy” („Il ratto di Europa”, 1630-44). Zastanowiło mnie wówczas, w jaki sposób imię fenickiej królewny, porwanej na Kretę przez Zeusa przeistoczonego w byka, mogło się stać eponimem całego kontynentu. Nie dostrzegłem w tej mitologicznej opowieści niczego, co tłumaczyłoby to z punktu widzenia językowego. Przekonującego wyjaśnienia nie znalazłem również w licznych pracach poświęconym historii Europy, w których ta antyczna legenda jest zwykle przytaczana już we wstępie. Długie i niełatwe poszukiwanie rzeczywistego, a nie baśniowego pochodzenia nazwy Europa, prześledzenie, jak przez stulecia trafiała i była przyjmowana w poszczególnych językach europejskich, pozwoliło mi na postawienie hipotezy racjonalniejszej niż mit. Równocześnie dało symboliczny skrót historii Europy w ujęciu lingwistycznym. Konsekwencją tego stała się myśl, by to rozwinąć, pisząc już pełniejsze jej dzieje” – od autora. Książka jest syntezą dziejów kultury europejskiej od prehistorii do końca epoki starożytnej. Jest autorską propozycją interpretacji procesów i faktów opartą m.in. na rzadkich źródłach dotyczących etymologii nazwy Europa, historii takich europejskich pojęć jak kultura i cywilizacja. Czytelnik pozna nieznane oblicze kultury europejskiej, nie tylko jej oczywistej wielkości, ale i jej ciemniejsze strony, jak niszczycielska rola Imperium Rzymskiego wobec podbijanych ludów i ich kultur. Książka: definiuje charakter kultury europejskiej, zawiera obszerną hipotezę etymologii nazwy Europa, ale także pojęć kultura i cywilizacja, zawiera krótką historię historiografii kultury europejskiej (pierwszy tak pełny zarys w Polsce), uwzględnia te elementy kultur mezopotamskich, fenickiej, egipskiej, żydowskiej, które wywarły dostrzegalny wpływ na kontynent europejski; opisuje pierwsze struktury miast, pisane prawa ustanawiane przez władców mezopotamskich, toposy literackie, niektóre formy sztuki i architektury itd.; zawiera najważniejsze informacje o Grecji i Rzymie (kulturach będących fundamentem kultury europejskiej). W serii ukażą się m.in.: • Dzieje kultury europejskiej. Średniowiecze, • Dzieje kultury europejskiej. Renesans, • Dzieje kultury europejskiej. Barok – oświecenie

Tom Renesans kontynuuje fascynującą podróż poprzez dzieje kultury europejskiej! Autor wprowadza Czytelnika w świat znanej, a także zaniedbanej dotąd wiedzy o odrodzeniu. Oprócz literatury, sztuki, muzyki, filozofii i edukacji, tła religijnego, politycznego i ekonomicznego, opisuje ubiory, obyczajowość i kulinaria epoki. Nie zapomina o ciemnych stronach renesansu, takich jak prostytucja, antysemityzm, działalność inkwizycji, demoralizacja kręgów świeckich i kościelnych, a także podnosi role związanego z tym wybuchu reformacji. Książka jest autorską interpretacją epoki, w której nie zaniedbuje się tradycyjnej wiedzy i podstawowych opracowań renesansu, ale także sięga się po źródła mało znane lub ignorowane, w wielu wypadkach nie tłumaczone na język polski, otrzymane dzięki historykom niedocenianych dotąd krajów i kultur. Autor podnosi znaczenie renesansu Rzeczpospolitej doby Jagiellońskiej (w tym Litwy), emigrantów greckich z Bizancjum w inspirowaniu humanistycznych dyskusji filozoficznych, uwzględnia rolę wybitnych pisarek i artystek, opisuje pomijany udział kultury hebrajskiej. Dostrzega dorobek literatury krajów bałkańskich: chorwackich dramaturgów i poetów-petrarkistów, serbskich twórców wyjątkowo pięknej epiki balladowej okresu okupacji tureckiej, która przesłaniem dorównuje polskiej literaturze krzepienia serc okresu zaborów.

Fascynująca i błyskotliwa synteza kultury brytyjskiej! Omawia całokształt dorobku kulturowego krajów Wielkiej Brytanii, na równych prawach prezentując kulturę Anglii, Walii, Szkocji i Kornwalii.Przedstawia wszystkie dziedziny ludzkiej aktywności, od literatury, sztuki, filozofii czy architektury po meblarstwo, jubilerstwo, kulturę życia codziennego, a także dzieje sportu.

Porywająca podróż przez dzieje kultury europejskiej! Wielotomową syntezę kontynuuje wędrówka po średniowieczu. Autor pokazuje Czytelnikowi fascynującą i kontrowersyjną epokę, która głównie dzięki chrześcijaństwu niosła rewolucję cywilizacyjną, zachowując jednocześnie tradycje świata antycznego i przekazując je nowym krajom Europy spoza strefy śródziemnomorskiej. Epoka kojarzona często z zacofaniem, wiarą w czary i inkwizycją jest ukazana w świetle wielkich tradycji średniowiecznej kultury, w tym wartości etycznych kultury rycerskiej, literatury oraz architektury i sztuki zarówno romańskiej, jak i gotyckiej. Książka jest odzwierciedleniem autorskiej interpretacji procesów, wydarzeń i faktów. Nie zaniedbując zachodnich tradycji średniowiecza, autor sięga po mało znane tradycje Bizancjum, w tym roli pandidakterionu, najstarszego uniwersytetu europejskiego funkcjonującego od 425 roku do upadku Konstantynopola w roku 1453. Publikacja ukazuje kulturę krajów słowiańskich, które do zniszczenia Rusi Kijowskiej przez Tatarów oraz tureckiego podboju Bałkanów były wysoko rozwiniętymi państwami Europy. Opisuje miejsce Polski w kulturze europejskiej średniowiecza, a wyznaczają je m.in. mecenat roztaczany nad artystami jak Wit Stwosz czy udział uczonych Akademii Krakowskiej w kreowaniu prawa międzynarodowego w zwycięskim sporze z Krzyżakami. Wojciech Lipoński (ur. 1942), anglista i historyk sportu; pracownik naukowy (od 1973), profesor Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza (od 1991) oraz Uniwersytetu Szczecińskiego (2014?2018); członek prezydium Komitetu Neofilologicznego Polskiej Akademii Nauk (1999?2002). Autor 19 książek, m.in.: Narodziny cywilizacji Wysp Brytyjskich (2017, wyd. 4), Landmarks in British History and Culture (2016, wyd. 2), Historia sportu (2012; nagrodzona Złotym Wawrzynem Olimpijskim PKOl.). Pod auspicjami UNESCO ukazała się jego Encyklopedia sportów świata (2001; wyd. ang. 2003 i franc. 2005). Laureat nagrody Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego w 2006 roku za Dzieje kultury brytyjskiej (2003). W 2013 roku wykładem Kultura europejska a historiografa zachodnia ignorująca Europę na wschód od Łaby ? wygłoszonym w Collegium Europaeum w Gnieźnie (druk w cyklu Opuscula Gnesnensia, 2014) ? zapoczątkował badania nad dziejami kultury europejskiej, rozwijając je serią wykładów Identity of European Culture na Uniwersytecie Szczecińskim (2016?2018). Ukazały się: Dzieje kultury europejskiej. Prehistoria ? starożytność W przygotowaniu: Dzieje kultury europejskiej. Renesans Dzieje kultury europejskiej. Barok ? oświecenie Dzieje kultury europejskiej. Wiek XIX

Czy historia krajów Wysp Brytyjskich zasługuje na miano odrębnej cywilizacji? Wojciech Lipoński nie ma wątpliwości. Anglia, Szkocja, Walia i Irlandia, ale też Wyspa Man, Hebrydy czy Orkady pomimo różnic stworzyły specyficzną regionalną kulturę, wyraźnie różną od tej z kontynentu. Ani trudna historia, ani nawet brak wspólnego rodowodu mieszkańców Wysp nie przekreśla ich niewątpliwej, liczącej ponad piętnaście stuleci wspólnoty cywilizacyjnej. W tej fascynującej i świetnie napisanej książce poznamy dzieje wspólnot zamieszkujących Wyspy od najstarszego datowania obecności człowieka , pierwszych megalitycznych kultur, okres czasów rzymskich i po rzymskich (z legendami arturiańskimi na czele), by skończyć na podboju normańskim i ustanowieniu Wielkiej Karty Wolności w 1215 r. w samej Anglii, a utwierdzeniem się dominacji normańskiej w pozostałych krajach brytyjskich na przełomie XIII/XIV wieku. Wojciech Lipoński ? historyk, anglista, sportowiec i olimpijczyk, autor 19 książek, z których do najbardziej znanych należą: Dzieje kultury brytyjskiej, World Sports Encyklopedia. Historia dawnej Brytanii nie ma dla niego tajemnic.

Tom Renesans kontynuuje fascynującą podróż poprzez dzieje kultury europejskiej! Autor wprowadza Czytelnika w świat znanej, a także zaniedbanej dotąd wiedzy o odrodzeniu. Oprócz literatury, sztuki, muzyki, filozofii i edukacji, tła religijnego, politycznego i ekonomicznego, opisuje ubiory, obyczajowość i kulinaria epoki. Nie zapomina o ciemnych stronach renesansu, takich jak prostytucja, antysemityzm, działalność inkwizycji, demoralizacja kręgów świeckich i kościelnych, a także podnosi role związanego z tym wybuchu reformacji. Książka jest autorską interpretacją epoki, w której nie zaniedbuje się tradycyjnej wiedzy i podstawowych opracowań renesansu, ale także sięga się po źródła mało znane lub ignorowane, w wielu wypadkach nie tłumaczone na język polski, otrzymane dzięki historykom niedocenianych dotąd krajów i kultur. Autor podnosi znaczenie renesansu Rzeczpospolitej doby Jagiellońskiej (w tym Litwy), emigrantów greckich z Bizancjum w inspirowaniu humanistycznych dyskusji filozoficznych, uwzględnia rolę wybitnych pisarek i artystek, opisuje pomijany udział kultury hebrajskiej. Dostrzega dorobek literatury krajów bałkańskich: chorwackich dramaturgów i poetów-petrarkistów, serbskich twórców wyjątkowo pięknej epiki balladowej okresu okupacji tureckiej, która przesłaniem dorównuje polskiej literaturze krzepienia serc okresu zaborów.

Pełny obraz dziejów światowego sportu! Fascynująca publikacja obejmująca dzieje sportu, wychowania fizycznego, turystyki i rekreacji, od starożytności, przez średniowiecze, epokę odrodzenia, oświecenie, wiek XIX, do aktualnych wydarzeń sportowych z pierwszej dekady XXI wieku. Opowieści o grach sportowych starożytnego Bliskiego Wschodu, starogreckich igrzyskach olimpijskich, wpływie ludów stepowych na rozwój sportu europejskiego, średniowiecznych grach piłkarskich czy powstaniu nowożytnego ruchu olimpijskiego są tylko niektórymi z przytoczonych przez Autora. Jest to historia żywa, pełna epizodów, przybliżająca najbardziej odległe dyscypliny sportowe, ale niepomijająca także współczesnych problemów i zagadnień związanych ze sportem, jak doping, korupcja, igrzyska paraolimpijskie czy fenomen biegającego na protezach Oscara Pistoriusa. Treść książki urozmaicają barwne anegdoty, interesujące ilustracje oraz aneks z zestawieniami różnych zawodów sportowych. Wojciech Lipoński (ur. 1942), profesor dwóch dyscyplin naukowych ? filologii angielskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza i humanistyki sportu na Akademii Wychowania Fizycznego w Poznaniu. Wykładowca wielu uczelni zagranicznych. Ekspert UNESCO ds. sportu i gier tradycyjnych. Autor m.in.: Narodziny cywilizacji Wysp Brytyjskich (2001), Dzieje kultury brytyjskiej (2003). Jego Encyklopedia sportów świata (2001) została wydana w 4 językach obcych pod auspicjami UNESCO w 2003. W latach 60. XX wieku uprawiał lekkoatletykę. Laureat licznych nagród Ministra Edukacji Narodowej.