„Radosław Zyzik” – książki

Zagadnienie behawioralnej analizy prawa nie należy do kategorii problemów zbyt często podnoszonych w polskim piśmiennictwie naukowym. Mimo iż co najmniej od kilkudziesięciu lat stanowi ono ważny element debaty toczącej się w międzynarodowej przestrzeni naukowej, w polskiej nauce jest wciąż relatywnie mało obecne. Na szczęście zaczyna się to zmieniać, także za sprawą takich badaczy, jak autor recenzowanej pracy. Dr hab. Stanisław Mazur, prof. UEK Opracowanie z zakresu behawioralnej analizy prawa jest aktualnym i cennym głosem w teoretycznej i praktycznej debacie prowadzonej na przecięciu prawa, ekonomii i polityki publicznej. W kontekście istniejącej literatury tematu mogę stwierdzić, że jest to pierwsza tego typu pozycja na rynku krajowym, która przybliża polskiemu czytelnikowi stan i dynamikę tego najnowszego nurtu badań behawioralnych, jednocześnie osadzając ją w pracy polskiego klasyka nauk prawnych. Dr hab. Karol Olejniczak, prof. Uniwersytetu SWPS Radosław Zyzik – doktor nauk prawnych, ekonomista, prodziekan Wydziału Pedagogicznego Akademii Ignatianum w Krakowie. Starszy analityk w Polskim Instytucie Ekonomicznym. Jest autorem kilkudziesięciu publikacji naukowych, popularnonaukowych, raportów i ekspertyz, w których łączy wiedzę z psychologii poznawczej i społecznej oraz ekonomii behawioralnej z naukami prawnymi i polityką publiczną. Członek International Behavioural Public Policy Association (IBPPA), Polskiej Sieci Filozofii Ekonomii (PDFE) i Akademickiego Stowarzyszenia Psychologii Ekonomicznej (ASPE).

Od 2015 roku mamy do czynienia z intensyfikacją debaty oraz sporów dotyczących podstawowych zasad ustrojowych, na których opiera się system prawno-polityczny III Rzeczypospolitej. Podstawową przyczyną takiego stanu jest radykalna zmiana polityczna, związana z przejęciem przez Prawo i Sprawiedliwość władzy w wyniku wygranych wyborów prezydenckich i parlamentarnych oraz wprowadzaniem przez tę partię poważnych i często kontrowersyjnych reform w wielu dziedzinach życia społecznego i politycznego. Autorzy niniejszej pracy postawili sobie za główny cel badawczy diagnozę obecnego rozumienia podstawowych zasad ustrojowych oraz stanu debaty prowadzonej przez polityków, media oraz społeczeństwo. Na podstawie przeprowadzonych analiz autorzy udowodniają, że poglądy dotyczące zasad ustrojowych są silnie zróżnicowane, a występujące różnice można ostatecznie sprowadzić do podziału o charakterze dychotomicznym (zwolennicy PiS vs. przeciwnicy PiS) we wszystkich omawianych zakresach. Jest to z pewnością istotna przeszkoda w prowadzeniu dialogu, uzyskiwaniu kompromisów i porozumień, a taki stan rzeczy sprzyja dalszemu pogłębianiu wspomnianego podziału.

W powszechnym rozumieniu procedury prawne postrzegane są jako apriorycznie ustalone i niepodlegające jakimkolwiek dalszym rewizjom. Tymczasem Radosław Zyzik wychodzi w swoim zamiarze badawczym z bardzo słusznego założenia, że skoro oświadczenia woli są aktem ludzkiego działania, to ich rozumienie oraz prawidłowe ufundowanie musi w istotny sposób zależeć od przyjętej antropologii. Innymi słowy, oświadczenia woli nie są filozoficznie neutralne, ale suponują uprzednie rozumienie natury aktów wolitywnych realizowanych przez człowieka. Skoro więc współczesne neuronauki wnoszą dziś bardzo wiele do zgłębiania wiedzy o człowieku, to ich znajomość wydaje się być konieczna do prawidłowego zdefiniowania filozoficznych podstaw prawodawstwa. Ks. dr hab. Wojciech P. Grygiel FSSP Recenzowane studium jest pozycją interesującą, pobudzającą do stawiania wielu fundamentalnych pytań. Co ważne, praca Radosława Zyzika stanowi impuls do krytyki lub reinterpretacji klasycznych tematów, konstrukcji i rozwiązań prawnych i prawniczych z perspektywy dynamicznie rozwijających się nauk ewolucyjnych (w tym przypadku neuronauk). Dra hab. Mateusz Stępień