„Nadżib Mahfuz” – książki

Najpopularniejsza książka egipskiego noblisty Nadżiba Mahfuza. Hamida z Zaułka Midakk to pierwsza powieść Mahfuza przełożona na język obcy (angielski w 1964 roku), a także pierwsza, która ukazuje się po polsku. Jej akcja, podobnie jak innych utworów tego autora, toczy się pośród wąskich uliczek Kairu, gdzie w starych domach mieszczą się warsztaty rękodzielnicze i małe sklepiki, a pięknie rzeźbione okiennice kryją przed światem życie rodzinne mieszkańców, z jego specyficzną obyczajowością, radościami i smutkami, nierzadko tragediami. Taką tragiczną bohaterką jest Hamida – zaułkowa piękność, dziewczyna naiwna i prosta, ale odważnie i bez skrupułów walcząca o swoje szczęście. Pragnąc wydostać się w szeroki świat, gdzie mają się urzeczywistnić jej marzenia, nie waha się wystąpić przeciw obowiązującym normom, lekceważąc przy tym opinię bliskich i depcząc ich uczucia. Ale świat zawiódł nadzieje Hamidy. Nawet sprytnie obmyślana zemsta nie dosięgnie sprawcy jej nieszczęścia. Książka ukazała się dotychczas w 24 językach. Hamida, główna bohaterka Zukak al-Midakk, to jedna z najbardziej interesujących postaci kobiecych w twórczości Nadżiba Mahfuza. Jest nieślubnym dzieckiem, jej przybrana matka, uboga swatka, wynajmuje mieszkanie w domu bogatej wdowy w Zaułku. Hamida jest piękna i harda. Nienawidzi Zaułka, jego nędzy i panującej wokół beznadziei, marzy o nowoczesnych dzielnicach Kairu, o tym, żeby odrzucić galabiję, ubierać się modnie i żyć jak nowoczesna dziewczyna. – Z Przedmowy Jolanty Kozłowskiej Nadżib Mahfuz

"Hamida z zaułka Midakk" to pierwsza powieść Mahfuza przełożona na język obcy (angielski w 1964 roku), a także pierwsza, która ukazuje się po polsku. Jej akcja, podobnie jak innych utworów tego autora, toczy się pośród wąskich uliczek Kairu, gdzie w starych domach mieszczą się warsztaty rękodzielnicze i małe sklepiki, a pięknie rzeźbione okiennice kryją przed światem życie rodzinne mieszkańców, z jego specyficzną obyczajowością, radościami i smutkami, nierzadko tragediami. Taką tragiczną bohaterką jest Hamida - zaułkowa piękność, dziewczyna naiwna i prosta, ale odważnie i bez skrupułów walcząca o swoje szczęście. Pragnąc wydostać się w szeroki świat, gdzie mają się urzeczywistnić jej marzenia, nie waha się wystąpić przeciw obowiązującym normom, lekceważąc przy tym opinię bliskich i depcząc ich uczucia. Ale świat zawiódł nadzieje Hamidy. Nawet sprytnie obmyślana zemsta nie dosięgnie sprawcy jej nieszczęścia.

W tej trzymającej w napięciu mini powieści Mahfuz przedstawia losy bywalców pewnej kairskiej kawiarni. Wśród starszych klientów, pamiętających jeszcze Egipt sprzed rewolucji w 1952 roku, są także trzej młodzi, zaangażowani politycznie studenci. Pewnego dnia zostają aresztowani, a narrator powoli odkrywa przed czytelnikiem przerażające historie, które stały się ich udziałem... Szokująca powieść, w której Mahfuz opisuje, jak naprawdę wyglądała egipska demokracja. Książka, której nie da się zapomnieć.,,Karnak, krótki utwór, który trudno nazwać powieścią, ukończył autor w grudniu 1971 roku, ukazał się on jednak dopiero w 1974 roku, już potem, jak prezydent Sadat oficjalnie potępił okrucieństwa reżimu naserowskiego. Jest to próba rozliczenia się autora z okresem naserowskim oparta na faktach, czyli nie jest to całkowicie fikcja literacka [...] Karnak, oparty na faktach jest udokumentowaniem okrucieństw aparatu bezpieczeństwa reżimu naserowskiego. Dla Nadżiba Mahfuza zawsze najciekawsze są losy jednostki, konkretnych osób. Jego bohaterowie, to żywi ludzie, jakich można było i można teraz spotkać na ulicach Kairu."Jolanta Kozłowska, Wstęp

,,Gdyby Mahfuz został stosownie ukarany za Dzieci naszej dzielnicy, Rushdie nie odważyłby się nigdy opublikować Szatańskich wersetów". Szejk Umar Abd ar-Rahman (skazany za zaangażowanie na pierwszy atak World Trade Center). Posiadłość Dżabalawiego wyrasta pośrodku pustkowia niczym oaza na pustyni. Zamieszkać w niej mogą tylko wybrani. Dżabalawi, potężny i bezwzględny patriarcha rodu, poddaje próbie kolejnych swoich potomków. Rozgoryczony ułomnością ich charakterów izoluje się ostatecznie w Posiadłości, skazując swoje dzieci na wieczne marzenie o raju na ziemi znajdującym się na wyciągnięcie ręki. Czy któreś z nich zda kiedyś egzamin? W swojej najważniejszej powieści Nadżib Mahfuz opowiada duchową historię ludzkości. Pod postaciami potomków Dżabalawiego kryją się prorocy islamu i innych tradycji monoteistycznych: Adam, Mojżesz, Jezus i Mahomet. Ta alegoryczna opowieść o mieszkańcach fikcyjnej kairskiej dzielnicy mówi o uniwersalności i powtarzalności ludzkich losów, a motyw ponadczasowej walki z uciskiem i tyranią sprawia, że ,,Dzieci naszej dzielnicy" to książka nigdy nietracąca na aktualności.

Akcja powieści rozgrywa się podczas drugiej wojny światowej w starej dzielnicy Kairu zwanej Chan al-Chalili, do której przeprowadza się rodzina głównego bohatera, czterdziestoletniego egipskiego intelektualisty Ahmada Akifa. Egipcjanie uważają, że skoro Chan al-Chalili jest świętą dzielnicą, Niemcy nie odważą się jej bombardować. Rzeczywiście - bomb spada tam mniej. Co jednak istotne, przeprowadzka jest dla rodziny niemal jak podróż za granicę. Wszystkie te zaułki są bowiem zamkniętymi rewirami, pilnie chroniącymi swoją odrębność. Ahmad powoli wnika w dzielnicę i odkrywa skrywane przez nią tajemnice. Poznaje nowych przyjaciół i miłość swojego życia, piękną Nawal. Los w końcu zaczyna mu sprzyjać. Niestety wszystkie pieczołowicie ułożone marzenia i plany Ahmeda rujnuje przyjazd ukochanego młodszego brata Ruszdiego. Na głębszym poziomie Mahfuz dotyka fundamentalnych zagadnień współczesności i zadaje sobie pytanie, czy podobnie jak niemieckie bomby, które codziennie zagrażają Chan al-Chalili, postępowi musi zawsze towarzyszyć niszczenie przeszłości. Miłośnicy książek Hamida z zaułka Midakk oraz Trylogii Kairskiej z pewnością pokochają ten ujmujący i z niezwykłym wyczuciem zarysowany obraz rodziny, która znalazła się na rozdrożu starego i nowego świata. Dzielnica Chan al-Chalili od wieków była bardzo ważnym bazarem na Bliskim Wschodzie. Obecnie jest to w zasadzie w całości dzielnica handlowa. Mieści się tu wiele sklepów, kawiarni, restauracji i kramów z żywnością i przyprawami. Kawiarnie są zazwyczaj maleńkie, urządzone tradycyjnie, serwujące kawę po arabsku i fajkę wodną. Do Chan al-Chalili przylega meczet Al-Husajna, uniwersytet i meczet Al-Azhar. Na terenie Chan al-Chalili znajduje się również zaułek Midakk upamiętniony w innej powieści Nadżiba Mahfuza. Ten historyczny rejon Kairu należał do najukochańszych miejsc Nadżiba Mahfuza, gdzie lokował nie tylko akcje swych powieści, ale również, gdzie sam często bywał.

Czytając Miramar, oddajemy się w ręce wybitnego pisarza - jedynego, który poznał do głębi złożone problemy swojego kraju i jego skomplikowaną duszę. John Fowles Dzieła Mahfuza przepełnione są mnóstwem ciekawych niuansów i niesamowicie liryczne. Nagroda Nobla doceniła uniwersalną wartość jego powieści. - Los Ageles Times Wciągający portret życia w Egipcie końca lat sześćdziesiątych. Akcja powieści toczy się w pensjonacie Miramar w Aleksandrii. Poprzez historie jego mieszkańców, a także pracującej w nim pięknej Zahry, poznajemy dylematy, z jakimi mierzą się Egipcjanie. Powieść ma budowę paraboli i jest rodzajem pełnej niepokoju, głębszej refleksji nad tym, w którą stronę powinien podążać kraj targany przez wiele sprzecznych sił. Uosobieniem Egiptu jest Zahra ? dziewczyna uczciwa i pracowita, ale niewykształcona. W którą stronę zwróci się Zahra? Jaka przyszłość ją czeka? Czy dokona najlepszych możliwych wyborów, czy też zmarnuje swoje szanse? ?Powieść Miramar ukazała się tuż przed klęską w wojnie 6-dniowej, w 1967 roku. Autor postawił w niej w stan oskarżenia Arabski Związek Socjalistyczny, skorumpowanie i zdemoralizowanie członków ekipy rządzącej, panoszące się zło. Tę powieść uznano później, za prorocze ostrzeżenie przed katastrofą. Pisarz znajdował się wtedy w głębokiej depresji, którą jeszcze pogłębiła klęska 5 czerwca.?